LÁC

Lác là gì?

Lác mắt là một tình trạng hai mắt không thẳng hàng; nói cách khác: một mắt nhìn thẳng và một mắt khác nhìn lệch đi. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Lác mắt có thể lệch vào trong (lác trong), lệch ra ngoài (lác ngoài), hoặc một mắt có thể cao hơn mắt khác.

Nguyên nhân:

 - Mắt có 6 cơ vận nhãn: 4 cơ trực và 2 cơ chéo bám xung quanh giúp mắt liếc các hướng. Lác xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa các cơ vận nhãn do cơ hay thần kinh chi phối cho cơ. Lác có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.

 - Lác bẩm sinh là khi trẻ sinh ra đã thấy lác hay lác xuất hiện trong giai đoạn từ 6 tháng tuổi. Lác thứ phát thường xảy ra ở người lớn do bệnh lý toàn thân (Basedow, u…), tại mắt (đục thể thủy tinh, bất đồng khúc xạ, bệnh lý đáy mắt..), chấn thương vùng đầu mặt, phẫu thuật các bệnh lý ở mắt (Glaucoma, ấn độn…).

- Lác do yếu tố điều tiết quy tụ, xảy ra trong độ tuổi đến trường do tật khúc xạ viễn thị hay cận thị.

- Lác do yếu tố di truyền chưa được khẳng định.

Triệu chứng:

Triệu chứng thực thể:

 - Lác rất dễ nhận biết khi tự soi gương hay người xung quanh phát hiện thấy mắt lệch. Đối với những trường hợp lác ẩn thì khám chuyên khoa mới phát hiện được.

Triệu chứng chủ quan:

- Mỏi mắt thường xuyên, khả năng tập trung kém.

- Mắt lác thường xuyên có thể mờ hơn mắt không lác. Tư thế nghiêng đầu thích nghi với tình trạng lác

- Song thị (hai hình) nếu lác xảy ra đột ngột ở người có chức năng thị giác đã hoàn thiện -> cần đi khám chuyên khoa tại bệnh viên mắt để loại trừ những bệnh lý cấp tính hệ thần kinh TW.

Phòng ngừa:

- Hầu hết các trường hợp lác ở trẻ em không rõ nguyên nhân. Trong hơn một nửa các trường hợp này, lác xuất hiện ngay khi sinh ra hoặc một thời gian ngắn sau khi sinh. Lác không thể phòng ngừa, nhưng có thể chữa khỏi nếu can thiệp sớm.

Điều trị:

 - Nếu có hiện tượng giảm thị lực (mắt lười), tình trạng này phải được chữa trị trước bằng cách che mắt tốt lại, buộc trẻ phải sử dụng mắt nhược thị . Khi thị lực trở lại bình thường, trẻ sẽ sử dụng cả hai mắt đồng đều và tình trạng lác mắt sẽ giảm dần.

- Đối với lác mắt liên tục có thể được điều trị bằng phẫu thuật điều chỉnh các cơ vận nhãn nhằm đưa 2 mắt về thẳng trục

- Đối với lác mắt không liên tục, phẫu thuật không khẩn cấp vì bệnh nhân vẫn có thể thỉnh thoảng nhìn phối hợp cả hai mắt.

- Một số trường hợp lác mắt do tật khúc xạ ( viễn thị hoặc cận thị). Đeo kính có thể làm giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn tình trạng lác mắt và không cần phải phẫu thuật. Điều quan trọng là phải điều trị sớm để đạt kết quả tốt.